Choroba refluksowa przełyku

Choroba refluksowa przełyku to zespół dolegliwości wywołanych zarzucaniem (refluksem) treści żołądkowej do przełyku. Wraz z połkniętym wcześniej pokarmem, do przełyku wraca także wytwarzany w żołądku kwas solny i enzymy trawienne, powodując pieczenie, czyli tzw. zgagę. Mogą temu towarzyszyć uszkodzenia błony śluzowej przełyku zwane nadżerkami.

Terminem tym oznacza się zespół objawów polegających na występowaniu więcej niż jednej z następujących dolegliwości: poposiłkowego uczucia pełności, wczesnego uczucia sytości, bólu lub uczucia pieczenia w nadbrzuszu.

Terminem zapalenie błony śluzowej żołądka określamy wszelkie stany będące skutkiem uszkodzenia najbardziej wewnętrznej warstwy ściany żołądka (błony śluzowej).

Choroba wrzodowa żołądka i dwunastnicy, potocznie określana jako wrzody żołądka i dwunastnicy to cykliczne pojawianie się trawiennych wrzodów w żołądku lub dwunastnicy. Wrzód trawienny to ograniczony ubytek błony śluzowej, któremu towarzyszy naciek zapalny i martwica. Najczęściej wrzody trawienne powstają w opuszce dwunastnicy i żołądku, rzadziej w dolnej części przełyku i pętli dwunastnicy.

Rak żołądka należy do najczęstszych nowotworów złośliwych i stanowi około 90% wszystkich nowotworów tego narządu. Inne nowotwory, które mogą wystąpić w żołądku to: chłoniaki, rakowiaki oraz guzy stromalne.

Celiakia (choroba trzewna) jest chorobą genetyczną o charakterze autoimmunologicznym (tzn. spowodowaną przez niewłaściwą reakcję odpornościową organizmu przeciw własnym tkankom) związaną z nietolerancją glutenu.

W prawidłowych warunkach jelito cienkie człowieka zawiera niewielką liczbę bakterii. Stan, w którym w tej części jelita pojawia się duża ich liczba, nazywamy zespołem rozrostu bakteryjnego (ZRB). Bakterie te pochodzą zarówno z jelita cienkiego, jak i grubego. Mogą wywołać biegunkę i upośledzenie wchłaniania jelitowego.

Kamica pęcherzyka żółciowego (kamica żółciowa) polega na obecności w pęcherzyku żółciowym złogów zbudowanych z substancji chemicznych, znajdujących się w żółci. W warunkach prawidłowych substancje te rozpuszczają się w żółci i są usuwane do przewodu pokarmowego. Przy nadmiernym zagęszczeniu żółci dochodzi do ich wytrącania w drogach żółciowych.

Zespół jelita drażliwego to przewlekła choroba jelita cienkiego i grubego objawiająca się bólami brzucha oraz zaburzeniami rytmu wypróżnień, które nie są uwarunkowane zmianami organicznymi ani biochemicznymi.

Uchyłki mają postać cienkościennych „woreczków” o średnicy około 1 cm, uwypuklających się na zewnątrz głównej części jelita grubego, nazywanej okrężnicą (zob. rycinę). Liczba uchyłków waha się od kilku do kilkudziesięciu. Powstają u osób dorosłych po wielu latach spożywania diety ubogoresztkowej, typowej dla współczesnych zwyczajów żywieniowych

Nowotwór jelita grubego rozwija się na skutek niekontrolowanego przez organizm wzrostu komórek w obrębie jednej z części jelita grubego. Objawy i leczenie raków poszczególnych części jelita grubego mogą się istotnie różnić. Zdecydowana większość (90%) nowotworów jelita grubego to rak (gruczolakorak) jelita grubego.

Wrzodziejące zapalenie jelita grubego (łac. colitis ulcerosa, ang. ulcerative colitis) należy do tzw. nieswoistych chorób zapalnych jelit. W przebiegu choroby proces zapalny obejmuje błonę śluzową i podśluzową jelita grubego. W większości przypadków wrzodziejące zapalenie jelita grubego ma przebieg przewlekły, a długie okresy remisji są przerywane ostrymi nawrotami.

Choroba Leśniowskiego i Crohna (łac. morbus Leśniowski-Crohn, ang. Crohn’s disease, CD; potoczne określenie „choroba Crohna”) należy do nieswoistych chorób zapalnych jelit. Może dotyczyć każdego odcinka przewodu pokarmowego – od jamy ustnej do odbytu. Najczęstszą lokalizacją zmian zapalnych jest końcowy odcinek jelita krętego, a w następnej kolejności jelito cienkie i grube oraz samo jelito grube.

Kiedy dochodzi do ich nadmiernego wypełnienia, czyli przekrwienia, prawidłowe guzki krwawnicze powiększają się. Wtedy określa się je mianem hemoroidów. Zależnie od tego, który splot żylny jest przekrwiony wyróżnia się hemoroidy wewnętrzne, niewidoczne w początkowej fazie choroby i hemoroidy zewnętrzne, widoczne na skórze w pobliżu odbytu.

Szczelina odbytu to bolesna rana błony śluzowej kanału odbytu w postaci linijnego „pęknięcia”, najczęściej na tzw. tylnym spoidle (od strony kości ogonowej). Mechanizm powstawania szczelin odbytu jest nadal nie do końca poznany. Niezaprzeczalny udział w mechanizmie powstawania szczeliny odbytu ma wzmożenie napięcia zwieracza wewnętrznego o niewyjaśnionej przyczynie.

Przypadłość określana mianem zakrzepu brzeżnego odbytu objawia się rwącym bólem odbytu o raptownym początku, wyczuwalnym silnie bolesnym guzkiem w odbycie.